Het eerste trimester: dit is wat er precies in de eerste 12 weken van je zwangerschap gebeurt
Het eerste trimester van de zwangerschap: het embryo begint zich te vormen. Zo spannend, dat begin. De eerste organen verschijnen en haar hart begint te kloppen. Aan het einde van het eerste trimester kun je zijn hoofd, romp, armen en benen heel goed zien, ook al is hij maar 3 centimeter lang. Hier zijn de belangrijkste stadia van de ontwikkeling van je baby, week na week.
Wat gebeurt er nou in die eerste drie maanden vanaf de bevruchting?
Week 1: Waarom 40 weken zwanger?
Het is moeilijk om de exacte dag van de bevruchting te weten. Om de duur van de zwangerschap te schatten, gebruiken artsen het aantal weken zonder menstruatie. De berekening van de uitgerekende datum begint dus op de eerste dag van de datum van de laatste menstruatie. Deze rekenmethode telt 14 dagen op bij de zwangerschapsduur. Met deze manier van rekenen ben je dus de eerste 2 weken niet zwanger.
Week 2: Ovulatie
Ovulatie is wanneer een van de eierstokken (links of rechts) een ei verdrijft. Vrouwen ovuleren gewoonlijk 14 dagen voor hun menstruatie, maar dit cijfer kan variëren van 11 tot 18 dagen, afhankelijk van de lengte van de menstruatiecyclus. Het verdreven ei gaat door de eileider, de plaats van bevruchting. Daarna vervolgt het zijn weg naar de baarmoeder.
De levensduur van het ei is 12 tot 24 uur. De vruchtbare periode duurt dus ongeveer 5 dagen per maand: van 4 dagen voor de eisprong tot 24 uur na de eisprong. Wat sperma betreft, ze kunnen 3 tot 5 dagen in het lichaam van een vrouw leven.
Week 3: Bevruchting 
Een spermacel komt het binnenste van het ei binnen: ze smelten samen tot een ei dat uit een enkele cel bestaat. Dit is de bevruchting en het eigenlijke begin van de zwangerschap.
Dit ei zal enkele maanden nodig hebben om zich te ontwikkelen en een baby te worden. Maar nu al bevat het alles wat je nodig hebt voor het ongeboren kind: het geslacht, de kleur van de ogen, de grootte, de pigmentatie van de huid, enz. Dit alles in een kleine bol ter grootte van een speldenknop!
Tijdens de eerste paar dagen van het leven reist het ei langzaam door de eileider naar de baarmoeder. Tijdens deze reis deelt het ei zich in twee cellen. Deze zullen op hun beurt delen om er nog twee te geven. Deze vier cellen zullen hetzelfde doen om acht te geven, enzovoort. Dit is hoe, beetje bij beetje, alle organen, ledematen en systemen zullen worden gevormd waaruit een mens bestaat.
In zeldzame gevallen zal het ei buiten de baarmoeder implanteren, meestal in een eileider. Dit wordt een buitenbaarmoederlijke of buitenbaarmoederlijke zwangerschap genoemd. De zwangerschap moet dan worden afgebroken om de gezondheid van de moeder te beschermen.
Tweelingen
“Identieke tweelingen” komen uit hetzelfde bevruchte ei dat volledig is gescheiden in twee embryo’s. Ze delen dezelfde genetische informatie. Hun fysieke gelijkenis is opvallend. Dit zullen noodzakelijkerwijs kinderen van hetzelfde geslacht zijn. Wat betreft twee-eiige tweelingen (niet identiek), ze worden gevormd door de bevruchting van twee eieren. Hun geslacht kan daarom verschillend zijn.
Lees ook
Dít worden de populairste en origineelste babynamen voor jongens en meisjes in 2022
Week 4: De innesteling van de eicel 
De bevruchte eicel hecht zich aan het slijmvlies van de baarmoeder. Deze fase wordt implantatie genoemd. Het duurt een paar dagen en vereist de aanmaak van een speciaal hormoon dat door het ei wordt geproduceerd: het hormoon HCG. Zij is de enige die zwangerschapstests detecteert. HCG-niveaus verdubbelen elke 2 tot 3 dagen in het begin van de zwangerschap, met een piek rond week 8 tot 10.
De aanwezigheid van dit hormoon zorgt voor een aanzienlijke aanmaak van een ander hormoon, progesteron. Zijn rol: het verdikte baarmoederslijmvlies op zijn plaats houden. Het ei nestelt zich daar, dieper en dieper. Het is daar verstrengeld om zichzelf te voeden (in voedingsstoffen en zuurstof) dankzij de vele bloedvaten die er zijn.
Hoe ziet het ei er op dit moment uit? Het heeft een diameter van 4 tot 5 mm. Het bevat meerdere cellen en ziet eruit als een framboos. Het is opgebouwd uit twee lagen. Het binnenste deel zal het embryo vormen. Het buitenste deel wordt de placenta, de envelop die wordt gebruikt om het embryo te beschermen en te voeden. Maar de eerste fase van het zenuwstelsel is al op zijn plaats.
Week 5: De navelstreng 
Tijdens deze week verandert het embryo van een ronde vorm in een langwerpige vorm. Het ziet eruit als een kleine hippocampus die 2,5 mm meet van kop tot staartbeen. Geholpen door de bloedsomloop die er plaatsvindt, groeit het embryo deze week flink. Het is nu zichtbaar voor het blote oog. Het hart is aan zijn eerste ontwikkelingsfase begonnen. Beetje bij beetje krijgt het gezicht vorm: ogen, neus, mond, oren.
Week 6: Het hartje begint te kloppen
Tijdens deze week, 4 weken na het moment van bevruchting, wordt een belangrijk deel van het embryo afgebouwd: de neurale buis. Het is belangrijk omdat het hele zenuwstelsel zich uit deze structuur ontwikkelt: de hersenen, aan het ene uiteinde van de buis, evenals het ruggenmerg en de zenuwen. Eind deze week gaan de uiteinden van de tube dicht. Een van de functies van het nemen van foliumzuursupplementen voor en tijdens de zwangerschap is het voorkomen van misvormingen in de vorming van de neurale buis, zoals spina bifida.
Het is ook vanaf de 6e week dat het hart van het embryo begint te kloppen! Tijdens een echo is het mogelijk om de beats te zien. Maar dit kleine hartje is zich nog aan het vormen: het ziet er eigenlijk uit als een klein bultje. Het wordt gezien, zeer prominent, voor het lichaam van het embryo.
Het embryo ziet eruit als een boon met kleine knoppen die later de armen en benen vormen. Ook de nek komt naar voren. Het meet bijna 5 mm van hoofd tot billen. De lens van de ogen en het binnenoor beginnen zich te ontwikkelen, evenals sommige organen: de longen, maag, lever en pancreas. 
Week 7: Focus op de hersenen
Deze week heeft de hersenontwikkeling voorrang op al het andere! Een eerste schets van de cortex ontstaat met de ontwikkeling van de twee hemisferen, de hersenschors en de grijze stof.
Het hoofd vormt zich geleidelijk. De achterkant van de hersenen wordt breder, waardoor het embryo zijn hoofd naar voren kantelt.
Op zijn gezicht kunnen we nu de neusgaten zien. De groef van het tandvlees, waar de melktanden zullen groeien, is al gevormd. Aan elke kant van het hoofd zien we 2 donkere gebieden: dit zijn de ogen! Het is het retinale pigment dat hen deze kleur geeft.
De vitale organen zijn allemaal in ontwikkeling. Ze zijn echter nog niet functioneel. In het hart kunnen we nu de 4 kamers onderscheiden. Het embryo meet dan 10 mm van de kop tot het stuitbeen.
Week 8: Hij begint te bewegen
Het is de beurt aan de oogleden en buitenste oren (ze zien eruit als kleine kuiltjes) om hun ontwikkeling te beginnen. De eerste zintuigen die in het embryo “ontwaken”, zijn echter geur en smaak. In dit stadium zijn de neus en bovenlip al gevormd. Vanaf deze week verschijnen er receptoren die geuren kunnen detecteren.
Aan het einde van de ledematen zien we kleine knoppen. Ze zullen de vingers en tenen vormen. We kunnen ook de locatie van de ellebogen en knieën onderscheiden. Het embryo is niet langer statisch: het beweegt de romp en ledematen. Het beweegt in de baarmoeder, maar je kunt het niet voelen.
Verschillende vitale organen krijgen vorm: de maag, darm, pancreas en nieren verschijnen. Ze zijn echter nog niet functioneel.
Eind deze week meet het embryo 12 mm.
Week 9: Vingers en tenen nu zichtbaar 
Tijdens deze week worden de armen en benen langer en worden de gewrichten (ellebogen en knieën) nauwkeuriger. Ook zien we de polsen en enkels opkomen. Binnen krijgen spieren en zenuwen vorm.
Het hoofd is nog steeds erg groot in vergelijking met de rest van het lichaam. Maar het wordt geleidelijk rond en de nek wordt recht. Er zijn 2 donkere gebieden voor de ogen (ze zijn voorlopig ver aan de zijkanten van het hoofd), 2 kuiltjes voor de oren en een enkele opening voor de neus en de mond.
Op zintuiglijk niveau zijn er nu aanraakreceptoren rond de mond van het embryo. Tijdens deze week zullen ook de eerste smaakcellen zich ontwikkelen.
Afhankelijk van het geslacht van het kind beginnen de eierstokken of testikels zich te vormen. Het is echter pas in de 3e levensmaand dat de geslachtsdelen verschijnen.
Het embryo lijkt steeds meer op een baby. Zijn ledematen bleven duwen: alle delen, inclusief de gewrichten, zijn duidelijk zichtbaar. Tenen en vingers zijn goed gedefinieerd. Het embryo kan nu een hele reeks bewegingen maken! Het meet 17 mm van kop tot staartbeen. 
Week 10: Ogen en oren
De oo
gleden zijn nu gevormd en beschermen de vormende ogen. De (buitenste) oren lijken nu erg op die van jou! Ze bevinden zich echter altijd een beetje laag op het hoofd, in de buurt van de nek. Het embryo meet dan 35 mm van kop tot stuitbeen en weegt 8 g.
Week 11: Het embryo maakt plaats voor de foetus
Er is een belangrijke stap gezet: het embryo is een foetus geworden! Zijn hoofd is altijd groot in vergelijking met de rest van zijn lichaam. De groei zal nu langzamer zijn dan die van het lichaam en zal verder afronden. De foetus meet dan 45 mm van kop tot stuitbeen en weegt 10 g.
Het gezicht is nu gemakkelijk te herkennen. De ogen migreerden van de zijkanten naar de voorkant van het gezicht. De oogleden bedekken nu de ogen. De lippen zijn ook goed gedefinieerd en de foetus kan zijn mond openen. Hij drinkt zelfs vruchtwater. Gelukkig begonnen haar nieren en urinewegen te functioneren. Ze filteren de ingeslikte vloeistof en geven deze als urine af in de blaas.
In de mond en in de neus zijn de eerste celstructuren getransformeerd om de smaakpapillen (papillen) en geur te vormen. Hetzelfde geldt voor de speekselklieren. En deze week beginnen ook de stembanden zich te ontwikkelen.
Week 12: Haar nagels beginnen te groeien
Alle organen en vitale systemen zijn nu gedeeltelijk gevormd. Ook de punten worden verfijnd: de nagels beginnen zich te ontwikkelen. Tot die tijd zat een deel van de dunne darm (de darmlussen) in de basis van de navelstreng. Dit alles bevindt zich nu ruim in de baarmoeder van de foetus.
In de hersenen vermenigvuldigen zenuwcellen zich. Ze verbinden zich met elkaar door veel synapsen te creëren. We nemen al bepaalde reflexen waar die archaïsch worden genoemd. Bijvoorbeeld: de foetus buigt zijn vingers en tenen als iets de handpalm of de voetzool aanraakt. De pasgeborene zal deze reflex enige tijd vasthouden, voordat hij geleidelijk verdwijnt, net als de andere archaïsche reflexen. Deze reflexen getuigen van de goede neurologische ontwikkeling van de baby.
De foetus is nu 60 mm van hoofd tot staartbeen en weegt ongeveer 18 g.c
